Porez na godišnji dohodak
Poreski obveznik je osoba koja je u toku jedne kalendarske godine zaradila više od trostrukog prosečnog godišnjeg iznosa zarade po zaposlenom u Republici Srbiji, što je za 2022. godinu iznosilo 3.719.376 dinara. Ovaj porez se plaća ako je osoba rezident Republike Srbije i ostvarila je dohodak na teritoriji Srbije ili u inostranstvu, ili ako je nerezident koji je ostvario dohodak na teritoriji Srbije.
Da bi se smatrala rezidentom Republike Srbije, osoba mora imati prebivalište ili centar poslovnih i životnih interesa na teritoriji Srbije, ili neprekidno ili sa prekidima boraviti na teritoriji Srbije 183 ili više dana u periodu od 12 meseci, koji počinje ili se završava u odnosnoj poreskoj godini.
Osim toga, rezidentom Srbije se takođe smatra osoba koja je poslata iz Srbije u drugu državu radi obavljanja poslova u diplomatskim ili konzularnim predstavništvima Republike, ili obavljanja poslova za Republiku u međunarodnim organizacijama, u periodu obavljanja tih aktivnosti.
Predmet oporezivanja porezom na godišnji dohodak građana
Odredbama člana 87. stav 2. Zakona definisan je predmet oporezivanja godišnjim porezom na dohodak građana. U skladu sa citiranim članom Zakona, dohotkom za oporezivanje smatra se godišnji zbir:
- zarada iz čl. 15a do 15v ovog zakona;
- oporezivog prihoda od samostalne delatnosti iz člana 33. stav 2. i člana 41. ovog zakona;
- oporezivog prihoda od autorskih i srodnih prava i prava industrijske svojine iz čl. 55. i 60. ovog zakona;
- oporezivog prihoda od nepokretnosti iz člana 65v ovog zakona;
- oporezivog prihoda od davanja u zakup pokretnih stvari iz člana 82. st. 3. i 4. ovog zakona;
- oporezivog prihoda sportista i sportskih stručnjaka iz člana 84a ovog zakona;
6a) oporezivog prihoda od pružanja ugostiteljskih usluga iz člana 84b ovog zakona; - oporezivih drugih prihoda iz člana 85. ovog zakona;
- prihoda po osnovima iz tač. 1) do 6) i tačka 7) ovog stava, ostvarenih i oporezovanih u drugoj državi za obveznike iz stava 1. tačka 1) ovog člana tj. rezidente Republike Srbije.
Umanjenja za plaćene poreze i doprinose
Prema odredbi člana 87. stav 3. Zakona, za iznos plaćenih poreza i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje na teret primaoca prihoda, tj. lica koje je ostvarilo prihode, umanjuju se sledeće vrste oporezivih prihoda:
- zarada, uključujući i ličnu zaradu preduzetnika i preduzetnika poljoprivrednika;
- oporezivi prihod od samostalne delatnosti za preduzetnike paušalce;
- oporezivi prihodi od autorskih prava i prava srodnih autorskim pravima i prava industrijske svojine;
- oporezivi prihodi sportista i sportskih stručnjaka;
oporezivi drugi prihodi iz člana 85. Zakona.
Odredbom člana 87. stav 3. Zakona, definisano je da se za iznos poreza plaćenog na te prihode u Republici Srbiji, umanjuju se sledeći oporezivi prihodi:
- prihodi od izdavanja nepokretnosti u zakup;
- prihodi od davanja u zakup pokretnih stvari iz člana 82. st. 3. i 4. Zakona;
- oporezivi prihod od samostalne delatnosti za preduzetnike koji vode poslovne knjige;
- oporezivi prihod od pružanja ugostiteljskih usluga iz člana 84b ovog zakona;
- određeni oporezivi drugi prihodi iz člana 85. Zakona.
Umanjenje za lica mlađa od 40 godina
Postoje značajne novine u godišnjem porezu na dohodak građana za 2021. godinu za obveznike koji imaju manje od 40 godina života na poslednji dan kalendarske godine za koju se utvrđuje godišnji porez na dohodak građana. Za ove obveznike, godišnji zbir zarada i oporezivih prihoda se dodatno umanjuje za iznos tri prosečne zarade po zaposlenom isplaćene u Republici u godini za koju se utvrđuje porez, prema podacima republičkog organa za poslove statistike.
Ovo umanjenje se vrši za sledeće prihode: zaradu, oporezivi prihod od samostalne delatnosti i oporezivi prihod od autorskih i srodnih prava i prava iz industrijske svojine. Umanjenje po ovom osnovu ne može biti veće od iznosa godišnjeg zbira zarada i oporezivih prihoda, prethodno umanjenih za plaćene poreze i doprinose.
Ako je iznos tri prosečne zarade veći od zbira navedenih prihoda, umanjenje ne može biti veće od zbira tih prihoda.
Određene vrste prihoda ne ulaze u dohodak fizičkog lica koji se oporezuje godišnjim porezom na dohodak građana, a to su:
- Prihodi od kamata, dividendi, prihoda od investicione jedinice otvorenog investicionog fonda, uzimanja iz imovine i korišćenja usluga privrednog društva od strane vlasnika društva za njihove privatne potrebe i ličnu potrošnju, i prihoda po osnovu vlasništva nad investicionom jedinicom alternativnog investicionog fonda, osim naknade za prenos te investicione jedinice. Takođe, dividendom se smatra i likvidacioni ostatak ili preostala neto vrednost imovine otvorenog investicionog fonda iznad vrednosti uloženog kapitala
- Prihodi od kapitalnih dobitaka koji se ostvaruju prodajom prava, udela i hartija od vrednosti i njihovom nabavnom cenom, stvarnih prava na nepokretnostima, autorskih i srodnih prava i prava industrijske svojine, udela u kapitalu pravnih lica, akcija i ostalih hartija od vrednosti, investicionih jedinica i digitalne imovine.
- Dobici od igara na sreću koji su ostvareni u skladu sa Zakonom o igrama na sreću
- Prihodi od osiguranja lica
Poreska osnovica poreza na godišnji dohodak građana
Prema članu 88. Zakona, osnovica za obračun godišnjeg poreza na dohodak građana je oporezivi dohodak, koji se dobija oduzimanjem ličnih odbitaka od dohotka za oporezivanje, iz člana 87. stav 8. ovog zakona.
Lični odbici su iznosi koje možeš odbiti od svog dohotka za oporezivanje, a koji predstavljaju 40% prosečne godišnje zarade po zaposlenom u Republici u godini za koju se utvrđuje porez, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike. To za 2022. godinu iznosi 495.917 dinara za poreskog obveznika i 15% od prosečne godišnje zarade po zaposlenom, po članu izdržavane porodice, što za 2022. godinu iznosi 185.969 dinara.
Ukupan iznos ličnih odbitaka ne može premašiti 50% dohotka za oporezivanje. Ako imaš više članova porodice koji su obveznici poreza, samo jedan od njih može da ostvari odbitak za izdržavanog člana porodice.
Poreska stopa
Prema članu 89. Zakona, porez na godišnji dohodak građana se plaća na osnovu iznosa utvrđenog u članu 88., koji se dobija oduzimanjem ličnih odbitaka od oporezivog dohotka iz člana 87. stav 8. Zakona.
Poreska stopa se određuje u skladu sa iznosom oporezivog dohotka. Ako je oporezivi dohodak manji ili jednak 6 puta prosečnoj godišnjoj zaradi u Republici u 2022. godini, poreska stopa iznosi 10%.
Ako je oporezivi dohodak veći od 6 puta prosečne godišnje zarade, poreska stopa iznosi 10% na iznos do 6 puta prosečne godišnje zarade i 15% na iznos koji prelazi 6 puta prosečne godišnje zarade.
Prosečna godišnja zarada u Republici u 2022. godini iznosi 1.239.792 dinara, pa šestostruka prosečna godišnja zarada iznosi 7.438.752 dinara. To znači da će poreski obveznik koji ostvari oporezivi dohodak do 7.438.752 dinara plaćati porez po stopi od 10%, dok će za iznos preko 7.438.752 dinara biti primenjena stopa od 10% na iznos do 7.438.752 dinara i stopa od 15% na iznos preko tog iznosa.
Podnošenje prijave
U skladu sa zakonskim odredbama člana 92, osobe koje su obveznici godišnjeg poreza na dohodak građana su dužne da podnesu poresku prijavu sa tačnim podacima o ostvarenom dohotku za prethodnu godinu nadležnom poreskom organu najkasnije do 15. maja tekuće godine.
Ipak, od 1. januara 2023. godine, procedura podnošenja poreske prijave za godišnji porez na dohodak građana doživela je značajne promene. Naime, u skladu sa članom 92, stavom 2 Zakona o porezu na dohodak građana, poreski organ će na osnovu podataka iz službenih evidencija popuniti poresku prijavu i postaviti je na portal Poreske uprave najkasnije do 1. aprila godine koja sledi nakon godine za koju se utvrđuje godišnji porez na dohodak građana.
Poreski obveznik je u obavezi da izvrši izmenu ili dopunu poreske prijave u slučaju da neki podaci nisu tačno ili odgovarajući, a nakon toga da je podnese u elektronskom obliku putem portala Poreske uprave, kako je propisano u članu 92, stavu 3 Zakona.
Ukoliko obveznik ne podnese poresku prijavu do 15. maja, Poreska uprava će podneti poresku prijavu umesto njega, kako je definisano u članu 92, stavu 4 Zakona o porezu na dohodak građana.
Ukoliko želite da vaš biznis raste uz pouzdanog partnera, naša knjigovodstvena agencija će vam pomoći. Pružamo kompletnu podršku u vođenju poslovnih knjiga, savetovanju u oblasti finansija, računovodstva, kao i izradi poreskih prijava i obračunu poreza. Kontaktirajte nas i uverite se u kvalitet naših usluga.
Obaveza podnošenja IOSI obrasca Poslodavci koji imaju 20 i više zaposlenih su dužni da se pridržavaju određenih zakonskih odredbi u vezi sa zapošljavanjem osoba sa
Poreski tretman ishrane zaposlenih u menzi Jedno od čestih pitanja u poslovanju firmi koje pružaju ishranu zaposlenima u okviru svojih menzi je kako pravilno evidentirati
Rashodovanje robe koja ima rok trajanja Pri upravljanju robom sa rokom trajanja, preduzeća često nailaze na izazove vezane za obračun PDV-a. Važno je poznavati zakonske